Mooi zijn snelwegen niet, maar dat is geen reden om ze te veronachtzamen, want we brengen er veel tijd door en ze bepalen voor een goed deel onze blik op ons land.
Dit boekt onderzoekt de toekomst van stad en snelweg. Wetenschappers schetsen een historisch en theoretisch kader; zeven breed samengestelde teams – met de fine fleur van de Nederlandse architectuur en stedenbouw – presenteren hun ontwerpen. Niet door terug te grijpen op de negentiende-eeuwse esthetiek, maar door de snelweg te verzoenen met de stad van de eenentwintigste eeuw.

Zelfs de stadsplattegrond, die vroeger altijd op de muur van tankstations prijkte, is verdwenen. De stad mag zich dan wel steeds intensiever met de snelweg bemoeien, die interesse is niet wederzijds.

De relatie tussen stad en snelweg is fascinerend. Waar snelwegen in de Verenigde Staten de stad maakten, lagen ze in Nederland vooral buiten de stad. Maar stap voor stap zijn ze ingepalmd, sommige zijn zelfs ‘binnenstedelijk’ geworden. We moeten onze relatie met de snelweg, die nu nog een Fremdkörper is, herijken, net zoals we dat eerder deden met de rivier. Steden die vroeger met de rug naar het water lagen, hebben nu bloeiende waterfronten. Kunnen ook snelwegen een nieuwe betekenis krijgen of moeten ze van snelweg tot slowstrip worden? Ontwerpend onderzoek kan ons helpen om verbeelding aan pragmatisme te koppelen, en ambitie aan realiteitszin.

De toekomst van de stedelijke ringweg
In een reeks fascinerende voorstellen blikken de teams vooruit op de relatie tussen stad en snelweg. Ze dragen tal van ideeën en ontwerpoplossingen aan die de verhouding tussen stad en snelweg fundamenteel veranderen. Natuurlijk zijn dit verkenningen, maar na lezing van dit boek zal de snelweg nooit meer zijn zoals hij was. Er openbaart zich een nieuw repertoire, van snel en dynamisch tot slow en ecologisch, van innovatief en technologisch tot slim en bijna filosofisch. Stof om over na te denken, voor we met de nieuwe mogelijkheden aan de slag gaan. Slimme en duurzame mobiliteit zijn beloftevolle thema’s. Het is boeiend om te zien hoe de teams zich een voorstelling hebben gemaakt van technologische ontwikkelingen in het mobiliteitssysteem en hoe ze die ruimtelijk hebben vertaald. Een mooi voorbeeld van verbindend denken.

Stoomkracht, spoorwegen, staal, katoen Tweede innovatiegolf (1845 - 1900)

Elektriciteit, chemische producten, interne verbrandingsmotor Derde innovatiegolf (1900 - 1950)
Petrochemische producten, elektronica, luchtvaart, ruimte Vierde innovatiegolf (1950 - 1990)
Digitale netwerken, biotechnologie, informatietechnologie Vijfde innovatiegolf (1990 - 2010)

Schone technologie, duurzaamheid, radicale productiviteit van grondstoffen,
totaalsysteemontwerp en kringloopproductie, biomimicry, groene chemie,
industriële ecologie, duurzame energie, groene nanotechnologie Zesde innovatiegolf (2010 - toekomst)

Een weg trekt bebouwing aan, daar lijkt geen kruid tegen gewassen. Alleen merk je het bijna niet: het gaat sluipenderwijs.
In het beleid wordt het functioneren van ringwegen meer en meer gezien in samenhang met het gemeentelijk verkeerssysteem, de verstedelijkingsopgave en de milieurandvoorwaarden die daarbij gelden. De ontwerpteams die meededen aan dit project laten zien hoe belangrijk het is om het functioneren van het mobiliteitssysteem te onderzoeken in deze bredere beleidscontext.

De Terminus
De terminus is het punt waarin weg en stad, letterlijk, samenkomen. Aan de hand van een tijdlijn laten Roberto Cavallo, Valentina Ciccotosto en Manuela Triggianese zien hoe termini zich sinds het midden van de negentiende eeuw hebben ontwikkeld.